TR
BAĞIŞ YAP
TÜRK LİRASI

Berat Kandili Orucunun Faziletleri

İbadet edenlerin çokça sevap kazanacağı gecelerden biri olan Berat Kandilinde tutulacak orucun faziletleri nelerdir? Ne zaman ve kaç gün oruç tutulmalıdır?

Şaban ayının 15. Gecesi Berat gecesidir. 24 Şubat 2024 Cumartesi (14 Şaban 1445) Berat Kandilidir. Her sene, Şaban ayının on beşinci Beraat gecesinde, o senede olacak şeyler, ameller, ömürler, ölüm sebepleri, yükselmeler, alçalmalar, yani her şey Levh-i mahfuzda yazılır. Resulullah Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) bu gece, çok ibadet, çok dua ederdi.

Berat Kandilinde Oruç Tutulur Mu?

Farz olan Ramazan ibadetidir. Recep ve Şaban aylarında ise Hz. Peygamberin (S.A.V) diğer aylara oranla daha fazla nafile oruç tuttuğu, ancak Ramazan’ın dışında hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmediği hadis kaynaklarında yer almaktadır. Bu itibarla, Recep ve Şaban aylarının aralıksız olarak oruçlu geçirilmesinin dini bir dayanağı yoktur. Kişi, sağlığı müsait olup güç yetirdiği takdirde bu aylarda dilediği kadar nafile oruç tutabilir.

Berat Kandilinde Ne Zaman Oruç Tutulur?

Dini açıdan güneşin batmasıyla (akşam ezanı okunmasıyla) önceki gün sona erer ve yeni bir gün başlar. Dolayısıyla Berat Kandilinin gündüzü 25 Şubat 2024 Pazar günüdür. Ama dileyen kişi Cumartesi-Pazar günü de oruç tutabilir. Gece gündüzden önce gelir (Kurtubî, el-Câmi’, XIV, 15). Nitekim Ramazan ayı, Şaban ayının son gününde güneşin batışıyla başladığı için, o gece teravih namazı kılınmakta ve Ramazan’ın son gününde güneşin batışıyla Şevval ayı başladığı için, o gecede teravih namazı kılınmamaktadır. Cuma günü de Perşembe günü akşam vaktinin girmesiyle başlar, Cuma günü akşam vaktine kadar devam eder. Mesela “Recebin ilk Cuma gecesi” dendiği zaman perşembeyi ilk Cumaya bağlayan gece (akşam vaktinden sabah vaktine kadar olan süre) anlaşılır. Yine “Şaban’ın 15. gecesi” bu ayın 14. günü 15. güne bağlayan gece, “bayram gecesi” de arefe gününü bayrama bağlayan gecedir. Bu itibarla kandil geceleri için tutulan nafile oruçların asıl zamanı, geceyi takip eden gün olmakla birlikte, daha önceki günle birlikte oruç tutulabilir.

Berat Kandili İftar Bağışla

berat-kandili-orucu-ne-zaman-İDDEF (1)

Berat Kandilinde Kaç Gün Oruç Tutulmalı?

Şaban ayının 15. Gününü oruç ile geçirmek Berat kandili orucu için yeterlidir. Ama bu mübarek ayı oruç ile geçirmek, günahlardan arınmak ve dualar etmek elbette önemlidir. Ancak Şaban ayının 13, 14 ve 15. günleri oruçlu geçirilmesi sevaptır.

Berat Kandilinde Hangi Günler Oruç Tutulur?

Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı konuyla ilgili, "Hz. Peygamber (S.A.V), “Şaban’ın ortasında (Berat gecesi) ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya semasına (rahmeti ile) tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet vereyim, yok mu başka bir şey isteyen…’ buyurur.” (Bkz. Tirmizî, Savm, 39; İbn Mâce, İkâmet’u-Salat, 191) demiştir. Diğer taraftan Hz. Peygamber (s.a.s.), Zilhicce’nin ilk dokuz günü (Ebû Dâvûd, Savm, 62; Tirmizî, Savm, 52), pazartesi ve perşembe günleri, âşûrâ ve arefe günü oruç tutar (Müslim, Sıyâm, 196, 197; İbn Mâce, Sıyâm, 41,42), pazartesi orucunu soranlara; “Bugün benim doğduğum, Peygamber olarak gönderildiğim ve Kur’an’ın bana vahyedildiği gündür.” (Müslim, Sıyâm, 198) diye cevap verirdi.

Bu ve benzeri rivayetlere dayanarak bazı İslam alimleri dini açıdan faziletli sayılan diğer gün ve gecelerin ibadetle ihyasının müstehap olduğunu söylemişlerdir" açıklamasında buşunuyor.

berat-kandili-orucu-ne-zaman-İDDEF (4)

Berat Kandilinde Tek Gün Oruç Tutulur Mu?

Farz ve vacip oruçları, sadece cuma günü veya cumartesi günü tek gün olarak tutmak mekruh olmaz. Bu nedenle kaza borcu olanların veya adağı bulunanların, haftanın istediği günü oruçlarını tutmalarının bir sakıncası olmaz. Ayrıca, arefe veya kandil gibi mübarek günler cuma veya cumartesi gününe denk geldiği takdirde, bu günlerde oruç tutulması mekruh olmaz. Hadis-i şerifte belirtilen,

"Sizden biri âdeti olan bir orucu tutuyorsa, bir sakıncası olmaz." ifadesinden, Kandil günleri oruç tutmayı adet edinenler Cuma günü kandile denk gelirse yalnız cuma günü oruç tutabilir manası çıkar. (Neylü'l-Evtar, IV/249; Vehbe Zuhayli, İslam Fıkhı Ansiklopedisi, III/124) Ancak, farz ve vacip oruçları ile kandil ve arefeleri alışkanlık haline getirmeyenlerin, hafta içerisinde sadece cuma ve cumartesi günü oruç tutmaları tenzihen mekruhtur. Bu meseleye esas teşkil eden hadis-i şerifler şöyledir:

"Cuma günü bir bayram günüdür. Bayram gününüzü oruç günü yapmayın." (Müsned, II/303)

"Üzerinize farz olan oruç müstesna, cumartesi günü oruç tutmayınız." (İbni Mâce, Sıyam: 38)

"Cumartesi ve pazar günleri müşriklerin bayram günleridir. Ben onlara muhalefet etmek isterim." (Neseî, Cum'a: 1)

"Geceler arasında sadece cuma gecesini ibadete tahsis etmeyin; yine günler arasında oruç tutmak için sadece cuma gününü tahsis etmeyin. Ancak sizden biri âdeti olan bir orucu tutuyorsa bu müstesnadır." (Neylü'l-Evtar, IV/249; Vehbe Zuhayli, İslam Fıkhı Ansiklopedisi, III/124)

Bu hadis-i şerifler sadece cuma ve cumartesi günleri oruç tutmamayı tavsiye etmektedir. Ancak bugünlerde oruç tutmanın, yani sadece cuma ve cumartesi oruçlu bulunmanın mekruhluk derecesi tenzihîdir. Yani harama yakın olan mekruh değildir. Fakat bugünlerde oruç tutmak için, bir gün öncesini veya bir gün sonrasını oruçlu geçirmekle mekruhluk ciheti ortadan kalkmış olur. Cuma günü oruçlu bulunmak isteyen kimse, ya perşembe gününden itibaren oruç tutar veya cuma ile birlikte cumartesiyi de oruçlu geçirmesi gerekir. Yine cumartesiyi oruçlu geçirmek isteyen kişi cumayı veya pazarı o güne eklemesi lâzımdır. Bu meselede fıkıh âlimlerimizin izahı bu şekildedir.

Şayet pazar gününe tazim niyetiyle tutmuyorsa, tatil günümdür, daha rahat tutarım niyetiyle veya başka sebeple tek pazar günü oruç tutmakta bir mahzur yoktur. Ancak pazar gününü bir konuda hürmete layık görerek oruç tutmak uygun olmaz.

Berat Kandilinde Oruç Tutmanın Sevabı

Şaban ayının 15. gecesi Berat Kandili’dir. Allah dostları bu günün içinde oruç tutmuş, gecesinde ise namazlarını eda etmiştir. Berat Kandilinde oruç tutmak müstehaptır. Berat kandilinde tutulan oruç nafile bir ibadettir.

Peygamber Efendimizin (S.A.V) Ramazan'dan sonra en çok oruç tuttuğu vakit, ay Şaban ayıdır. Zeyd oğlu Üsame (r.a) şöyle anlatıyor: “Yâ Resulallah! Sizin Şaban ayında tuttuğunuz kadar hiçbir ayda oruç tuttuğunuzu göremiyorum” dediğimde, Peygamber (sav) şöyle buyururlar:

“Bu Recep ve Ramazan ayları arasında öyle faziletli bir aydır ki, insanların çoğu bundan gafildir. Bu öyle bir aydır ki, ameller, Âlemlerin Rabbine bu ayda yükseltilir. Bu nedenle Ben de oruçlu iken amellerimin yükseltilmesini severim.” (Nesai, Savm, 70.)


Berat Kandili Orucu Niyeti Nasıl Getirilir?

Niyet etmek, yapılacak işe karar vermek demektir. Niyet etmenin önemi bir işe kastetmek açısından değer taşır. Peygamberimizden (sav) bildirilen hadiste “Ameller, niyetlere göredir” diye buyrulmuştur. Yapılacak olan işe niyet edilirken amaç kişinin neyi yaptığını Allah’a hatırlatmak ya da bildirmek değil, kendine hatırlatmaktır. Kişinin yapacağı ameli sabit tutmak ve kararlık göstermek demek olan niyet sayesinde bir çeşit kendiyle akitleşmesi demektir. Bu akit sayesinde yapacağı amele riayet eder ve kararlılık gösterir. Ramazan orucu tutulurken yapılan niyet gibi Berat Kandili günü oruç tutmak isteyenlerin de gece sahurdan sonra niyet etmesi gerekir.

Berat Kandili gecesi oruç tutmak için niyetlenen birisinin amacı Allah’a yaklaşmak olmalıdır. Berat Kandili için oruca niyet edilirken isim vermeye, şu gün, bugün demesine gerek yoktur. Niyet ettim Allah rızası için oruç tutmaya demesi yeterlidir. Yapılacak işin bilincinde olması gereken kişinin kendisidir, haşa Allah’a hatırlatma için niyet edilmez. Niyet, kişinin kendisine vermiş olduğu bir sözleşme olarak kabul edilmelidir.

Berat Kandili Orucu Ne Zaman Açılır?

Berat Kandili orucu kandil gününde tutmak isteyenler için imsak vaktinde başlamaktadır, akşam ezanıyla son bulmaktadır. İstanbul için akşam ezanı saat 18:55, Ankara için 18:40, İzmir için 19:05, Konya için 18:44, Erzurum için 18:07’de okunmaktadır. Diğer şehirlerin akşam ezanı saatine Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Namaz vakitlerinden bakabilirsiniz. Berat Kandilinde oruç tutulmasına ilişkin Diyanet kaynaklarında yer alan hadis-i şerifte oruç tutmaya ilişkin şu ifadeler kullanılıyor: "Şaban ayının 15. gecesi olduğunda o geceyi ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun.”

Berat Kandili Orucu Sahur Vakti Ne Zaman?

Şaban ayının 14. Günü sona erdiğinde imsak vakti girmeden yeme içme kesilmeli ve niyet ederek ibadete başlanmalıdır. İstanbul için imsak vakti saat 06:16, Ankara için 06:00, İzmir için 06:24, Konya için 06:02, Erzurum için 05:27’de girmektedir.


Diğer Yazılar

TÜM YAZILARI OKU