İslamiyet’te özel zaman dilimleri vardır. Müslümanların dini duygularını yoğun biçimde yaşadığı geceler vardır. Kulların Allah’a yakınlaşması, imtihan dünyasını muhasebe etmesi, Kur’an-ı Kerim okuması ve çeşitli hayırlarda bulunması bu gecelerde özel bir anlam taşır. Üç ayların başlaması da Müslümanlar için bahardır. Üç aylar içinde bulunan dört kandilin ilki Regaip Kandili, Recep ayı içindeki ikinci kandil ise Miraç kandilidir. Peki, Regaip Kandili nedir, Regaip Kandili ne zaman idrak edilir ve Regaip Kandili duası var mıdır? Regaip kandili 2024 yılında hangi gün ve geceye denk gelmektedir?
Regaip kandili kelime anlamı olarak rağbet ve hibe edilen, birçok hediyenin takdim edildiği manayı taşır. Regaip ayrıca kendisine rağbet edilen, arzulanan, talep edilen, bol ve bereketli bağış anlamlarına gelen “ragibe” kelimesinin çoğuludur. Yüce Allah’ın, rahmetinin, mağfiretinin ve nimetlerinin diğer zamanlardan daha çok tecelli etmesi, samimi kalple Allah’a yönelenlerin affedilmelerinin ümit edilmesi ve müminlerce gönülden arzulanması sebebiyle bu geceye “Regaib” denilmiştir. Regaip gecesi, üç aylardan ilki olan Recep ayının ilk kandilidir. Regaip gecesine kandil denmesi daha sonra olmuştur. Osmanlı Padişahı II. Selim döneminde (1566-1574) camiler aydınlatılıp minarelerde kandiller yakılarak kutlandığı için bu gecelere kandil geceleri denilmiştir. Regaib kandili önemi üç ayların ilk gecesi olması hasebiyle Müslüman'a hediyedir.
Regaip Kandili, Recep ayının ilk Cuma gecesidir (Perşembe günüdür. Perşembeyi Cumaya bağlayan gece Cuma gecesidir) 2024 yılı dini günler listesine baktığımızda ise üç ayların 12 Ocak 2024 Cuma (1 Recep 1445) günü başladığını görürüz. İlk Perşembe de 11 Ocak 2024 (29 Cemaziyelahir 1445) tarihine tekabül eder. Regaip kandili Perşembe günü (Perşembe’yi Cuma’ya bağlayan gece) idrak edilir. Özel günler geceden başladığı için bu sene Cemaziyelahir'i Recep'e bağlayan gece Regaip Kandili'dir.
Regaip Kandili mübarek üç ayları karşıladığımız ilk Cuma gecesi idrak edilen üç ayların ilk kandilidir. İslam'da Mevlid kandili, Regaip Kandili, Miraç Kandili, Berat Kandili ve Kadir Gecesi olmak üzere beş tane kandil vardır. Regaip ise Üç ayların ilk kandil gecesi olması hasebiyle çok önemlidir. Bol ve bereketli bağış anlamına gelen Regaip gecesinde Allah lütfuyla beraber faziletleri çoktur. Recep ayının ilk Cuma gecesi; manevi ikram ve ihsan gecesi olması hasebiyle Müslümanlarca büyük rağbet görür. Recep ayının ilk Cuma gecesinden gafil olmak ise faziletlere nailiyetten ve affolunup bağışlanmaktan mahrum kalmak olacaktır. Bu sebeple bu gecenin idraki çok kıymetlidir.
Regaip, Ramazan ayının habercisi, üç ayların ilk kandil gecesi olan mübarek bir gündür. İslam âlemi olarak üç aylar diye bilinen, rahmet, bereket ve mağfiret iklimine Hicri yılın yedinci ayı olan Recep ile birlikte girilir. Regaip, bu manevi mevsime girişimizin habercisidir. Regaip kandili diğer kandiller gibi kurtuluşa vesile olan ve değerlendirilmesi gereken mübarek gecedir. Bu şerefli gece, dualarımızın daha çok kabul olunduğu ve Allah’ın rahmetinin bol bol verildiği bir gecedir. Regaip Kandilinde ne olduğu yönündeki araştırmalarda karşımıza “Peygamberimizin ana rahmine düştüğü gece” bilgileri çıkar. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’ne göre özellikle tasavvufi eserlerde yer alan, Hz. Peygamber’in Regaip gecesinde ana rahmine düştüğü yönündeki rivayetlerin asılsız olduğu hadis alimlerince belirtilmiştir.
Regaib kandilinde ne yapılır? diye baktığımızda Regaip, hadis ve fıkıh literatüründe bol sevap ve mükâfat, faziletli amel anlamında kullanıldığı için Regaip kandilinde yapılacak ibadetler bir Müslüman için büyük fazilet taşır. Regaib kandil duası, faziletli gün ve geceleri ibadetlerle ihya etmek, Yüce Allah’tan bağışlanma istemek, bol bol dua ederek istiğfarda bulunmak önemlidir. Bu gece kılınacak namaz, tutulacak oruç, zikir ve tesbihler kul ile Allah’ı yakınlaştırır. Bu gece zevkle ve huşu içinde kılınacak olan namazla nefsin kötü arzularından kopabiliriz. Ruhumuzu karartan kötü duygu ve düşünceleri kalplerimizden atabiliriz. Gönül dünyamızı bulandıran haset, kin, düşmanlık gibi kötü duygulardan arınarak adeta fiziksel ve ruhsal olarak bir ibadet güzelliği yaşayabiliriz.
Regaip gecesini ihya noktasında yapılması gereken en faziletli ibadetlerden bir tanesi namazdır. Bu nedenle gecenin ihyası en güzel nasıl olur bunun bilinmesi lazım. Yatsı namazını cemaatle kılmak çok sevaptır ve yatsı namazının son sünnetini dört rekat kılmak faziletlidir. Ayrıca Regaip gecesinde Kabir Nur namazını kılmak geceyi ihya ile geçirmek anlamını taşır. Örneğin kişi bu gece Kabir Nur namazı kılıp teheccüd namazına kalkamasa bile sevabını alır. Teheccüd namazı her gece olduğu gibi Regaip gecesinde de çok sevaptır. Faziletli gecelerden sayılan Regaip Kandilinde namazın en üstün ibadetlerden olduğu bilinir. Regaip kandili namazı için bu vesileyle kişi akşamla yatsı arasında nafile namazı kılabilir. Geceyi ihya bağlamında birçok ulemanın rivayet ettiği Regaip Kandilinde kılınacak 12 rekatlık bir namaz vardır. İkişer rekatlar halinde kılınan namazın her rekatında Fatiha, 3 Kadir Suresi, 12 İhlas Suresi okunur.
Hadis-i Şeriflere bakıldığında Peygamber Efendimiz’in (S.A.V) Recep-i Şerif ayında oruç tutulmasını tavsiye ettiği görülmüştür. Recep ayında istediği gün oruç tutulması yanında oruç tutmanın hususi faziletinin olduğu günler vardır. Recep ayının ilk üç gününün oruçlu geçirilmesi tavsiyesinde bulunulduğu gibi Regaib kandili oruç tutmak için özel bir gündür. İmkanı olan kimseler Perşembe, Cuma ve Cumartesi günü oruç tutabilir. Regaip kandili orucu kandil gününde tutulan, Recep ayının ilk günü tutulan ise Üç ayların birinci günü orucudur.
Regaip gecesini istiğfar ile geçirmek çok faziletledir. Peygamber Efendimiz (S.A.V) "Recep Allah'ın ayıdır, Şaban benim ayımdır, Ramazan ise ümmetimin ayıdır” buyurmuştur. Bu sebeple Recep ayı içerisinde idrak edilen Regaip kandilinin Allah’a şükür ifadesiyle ve bağışlanma dilenmesiyle geçmesi çok sevaptır. Regaip kandilinde çekilecek tesbihler ve zikirlere başlarken ‘cemia hatalarımızla estağfurullah’ sözüyle başlayıp, estağfurullah kelimesini tekrarlayarak zikir ve istiğfar yapılır.
Regaip kandilinde kılınacak vakit, nafile ve bu geceye özel 12 rekatlık namazda bilinen namaz sureleri okunabilir. Allah’ın her suresi ve ayeti bu kıymetli gecede okunabileceği gibi 12 rekatlı kılınacak olan namazda Fatiha, 3 Kadir Suresi, 12 İhlas Suresi okunur. Regaip Kandili duası, insanın Allah ile kurduğu bağdır. Bu gece aynı zamanda kurbiyet yani yakınlık gecesidir. Geceyi ihya konusunda tutulacak en güzel yol bolca tövbe istiğfar etmek, kaza ve nafile namazları ile birlikte nafile ibadetlere ağırlık vermektir. Ayrıca evrat ve ezkar ile salavat-ı Şerifelerle meşgul olmak ve dua etmek çok sevaptır. Özellikle bu mühim gecelerde yapacağımız dualarda dünyanın birçok ücra köşesindeki mazlum ve mağdurları unutmamak da ümmet şuuru açısından çok kıymetlidir. Regaip Kandili'nde yapılan duaların Allah katından geri çevrilmeyeceği söylenmektedir. Regaip Kandilinde şu dua güzel ve samimi bir örnektir: ‘Allah’ım bizleri sen var ettin. Varlığından haberdar eyle. Sevgini gönlümüze sen nakşet. Üç aylara sen eriştirdin. Regaip ile açılan kapıların eşiğinde hamd-ü senalarımız sanadır Allah’ım. Affına açılan ellerimizle rahmetini bekleyen gözlerimizle kapındayız Allah’ım.”
Peygamber Efendimiz (S.A.V): “Recebe Ayının ilk Cuma gecesinden gafil olmayın. Çünkü o, meleklerin kendisine ‘Regaip’ ismini verdikleri gecedir” buyurur.
“Beş gece vardır ki, onlarda yapılan dualar geri çevrilmez. Recep-i Şerif’in ilk Cuma gecesi (Regaip Gecesi), Şaban-ı Şerif’in ortasında bulunan gece (Berat gecesi), Cuma gecesi, Ramazan ve Kurban Bayramı geceleridir.”
“Sakın ola Recep’in ilk Cuma gecesinden gaflet etmeyin. Çünkü o geceyi melekler; ‘Regaib’ diye isimlendirir”
“O ayda bulunan ilk Cuma gecesinden gafil olmayın. Çünkü o, meleklerin regaib diye isimlendirdikleri bir gecedir. Kim Recep ayının ilk Perşembe gününü oruç tutar ve o günün, akşamla yatsı arası on iki rekât namaz kılarsa, Allah-u Teâlâ o kimsenin günahlarını bağışlar" buyurdu.”
“Resulullah (S.A.V) Recep ayında bazen o kadar çok oruç tutardı ki, biz O'nu hiç iftar etmeyecek zannederdik. Bazen de o kadar çok iftar ederdi ki, biz O'nu hiç oruç tutmayacak zannederdik." buyurmuştur.”
Diğer Yazılar
TÜM YAZILARI OKU