TR
BAĞIŞ YAP
TÜRK LİRASI

Oruç Nasıl Açılır? Oruç Hakkında 11 Faydalı Bilgi

Oruç açma, oruç niyeti gibi konularda bilgi için Ramazan'da merak edilen konuları cevapladığımız yazımıza göz atın.

İslam’ın beş şartından biri olan oruç, Müslümanlarca her Ramazan ayında bir ay boyunca imsak ile iftar arasında yeme, içme ve yasaklanan şeylerden uzak durulmasıdır. Oruç ayı Ramazan’da fitre, fidye, zekat ve diğer hayırlar yapılır. İDDEF olarak, 2022 Ramazan ayında yapacağınız hayırlara “Ramazan sadece oruç tutma ayı değildir, paylaşma ayıdır” anlayışıyla aracı oluyor ve Afrika’dan Asya’ya, Balkanlar’dan Ortadoğu’ya kadar gerçek ihtiyaç sahibi kardeşlerimize emanetlerinizi ulaştırıyoruz.


Oruç İçin Nasıl Niyet Edilir?

Bir Müslüman ‘Allah’ım niyet ettim senin rızan için bugünkü Ramazan orucumu tutmaya’ diyerek oruç tutmaya niyetlenir. Niyet, bir şeyi yapmaya fiziksel ve ruhsal olarak karar vermektir. Kişi de oruç niyeti ile yeme, içme ve diğer yasaklardan kendini alıkoyarak ibadetini yerine getirmeye başlar.

Oruç Niyeti Ne Zamana Kadar Yapılır?

Oruç niyeti, imsak vaktinden önce yenen yemek olan sahur sonrası yapılır. İmsak, oruca başlama, orucun başlangıç anı gibi anlamlar taşıdığı için imsak vakti girmeden yani sabah ezanı okunmadan oruç tutmaya başlanılır. Oruç niyeti, hem dil hem de kalp ile yapılır. Sahura kalkmayan kişi akşam vaktinden sonra ya da yatmadan niyet edebildiği gibi, sahurdan sonra kabukuşluk yani öğle vaktinden öncesine kadar niyet edilebilir. Sahura kalkmak bir zorunluluk olmadığı için kişi sahura kalkmadan oruç tutabilir veya niyet etmeyi unutsa da oruca niyetlenmiş, oruç tutmuş sayılır.

oruc-nasil-acilir-ramazan-2021-iddef-3

Oruç Nasıl Açılır?

Farz bir ibadet olan oruç, iftar vaktinin gelmesi yani akşam ezanı okunmasıyla birlikte su, hurma veya zeytin tercih edilerek açılır. Ateşte pişmiş yiyecek ve içeceklerle örneğin; ekmek, çay veya çorbayla açılmaması tavsiye edilmiştir.

Oruç Duası Nedir?

Ramazan ayında ve iftar vaktinde yapılan dua çok sevaptır. Tüm gün boyunca aç susuz kalan insan akşam ezanı saatine dakikalar kala farz ibadetini yerine getirdiği, Allah’ın rızasını kazanmayı umduğu, açlık ve susuzluğun sevabına kavuştuğu ve yeme içmeyle buluştuğunun sevinci ile gönülden dua eder. Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle iftar duası ederdi ve oruç açardı: “Ya Rabbi, senin rızan için oruç tuttum. Sana iman ettim, sana güvenip dayandım. Rızkınla iftar ettim, ibadetimi kabul et! Elbette sen, her şeyi işiten ve bilensin.”

oruc-nasil-acilir-ramazan-2021-iddef (3)

Oruç Tutmanın İnsanlara Ne Gibi Faydaları Vardır?

Oruç tutmanın faydaları üzerine birçok Hadis-i Şerif bulunmakla birlikte oruç, bilimsel araştırmalara konu olmuştur. Peygamber Efendimiz’in (S.A.V) ‘Oruç tutunuz ki, sıhhat bulasınız’ ve ‘Her şeyin bir temizleyeni (zekatı) vardır, bedenin temizleyeni (zekatı) oruçtur’ buyurduğu gibi, bilimsel araştırmalarla da ortaya çıkan orucun faydalarını şöyle sıralayabiliriz: Kalp yağlanmasını engeller, metabolizmayı hızlandırır ve sindirim sistemini dinlendirir, bağışıklık sistemini geliştirir, karaciğer ve böbrekteki toksinleri temizler, vücuttan toksin etkili kimyasalların atılmasını sağlar ve böylece birçok hastalık iyileşir. Oruçla birlikte beyinde özel bir hormonun salgılandığı ve bu hormonun beyin hücrelerini gençleştirme, tedavi etme etkileri de bilimsel çalışmayla ortaya koyulmuştur. Oruç tutmanın daha sayılamayacak onlarca fiziki ve ruhsal yönden olumlu etkileri bulunmaktadır.

oruc-nasil-acilir-ramazan-2021-iddef (1)

Oruç Hangi Durumlarda Bozulur?

Kelime anlamı itibariyle bir şeyden uzak durmak, bir şeye karşı kendini tutmak anlamına gelen orucun temel unsuru yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmaktır. Oruçluyken bu ve benzeri anlama gelecek olan davranışlarda bulunan kişinin orucu bozulur. Ağızdan alınan ilaçlar ve kişinin kendi isteğiyle ağız dolusu kusması orucu bozar. Miktarı ne olursa olsun kendiliğinden gelen kusuntu yani istifra ise orucu bozmaz. Aksine böyle bir durumda orucu bozuldu zannedip yeme içmeye devam eden kimsenin orucu bozulur. Bu kimseye kefaret değil, gününe gün kaza gerekir. Peygamber Efendimiz (SAV) “Oruçlu kimse kendisine hakim olamayarak kusarsa ona kaza gerekmez, her kim de kendi isteğiyle kusarsa orucunu kaza etsin” ve “Bir kimse oruçlu olduğunu unutup yer içerse orucunu tamamlasın, bozmasın. Çünkü onu Allah yedirmiş, içirmiştir” buyurmuştur.

oruc-nasil-acilir-ramazan-2021-iddef (2)

Oruç Bozulursa Ne Olur? Ne Yapılmalı?

Burada iki husus vardır. Bilerek (kasten) veya bilmeyerek (yanlışlıkla) bozulan oruç. Oruca niyetlenen bir kimse orucunu bilerek bozuyorsa Ramazan’ın hürmetine saygısızlık etmiş ve büyük bir günaha girmiş olur. Hz. Peygamber (SAV), orucunu bilerek bozanların kefaret ile hükümlü olacaklarını söylemiştir. Oruç kefareti iki kameri ay veya 60 gün ara vermeksizin oruç tutmaktır. Buna sağlık yönünden gücü yetmeyen kişi 60 fakiri bir gün, ya da bir fakiri 60 gün doyurur. Yapılan bu kefaretin yanında tevbe-i istiğfarda bulunulması ve bozulan orucun kazası gerekir. Dinin belirli yasaklarının ihlali durumunda yapılması istenen mali veya bedeni ibadetlere kefaret denir. Kefaret, sadece Ramazan ayında Ramazan orucunun edasında gereklidir. Nafile orucunu tutarken bozan veya kaza orucunu bozan kimseye kefaret gerekmez.

oruc-nasil-acilir-ramazan-2021-iddef (4)

Hangi Günlerde Oruç Tutulmaz?

Dinimizce, belirli zamanlarda ve durumlarda oruç tutulması yasaklanmış veya hoş karşılanmamıştır. Ramazan bayramının ilk günüyle (2 Mayıs 2022 Pazartesi) kurban bayramının dört gününde oruç tutmak tahrîmen mekruhtur yani caiz değildir. Toplumda bilindiği üzere her bayramın bir gün öncesine arefe denmez. Ramazan Bayramının bir gün öncesi arefe değildir. Arefe denildiği zaman Kurban bayramından önceki günü yani Zilhicce’nin 9. günüdür. (9 ZİLHİCCE 1443 - 08.08.2022 Cuma günüdür) Arefe günü oruç tutmak faziletlidir. Peygamber Efendimiz’in arefe orucuyla ilgili ‘O senenin ve bir sonraki senenin günahlarına kefarettir’ buyurduğu rivayet edilir. Ayrıca kadınların hayız ve nifas hallerinde oruç tutmaları ve orucun hayati tehlikeye yol açacağı durumlarda oruç tutmak dinen yasaklanmıştır.

Bayramda Oruç Tutulur mu?

Dini bayramlar olan Ramazan ve Kurban bayramlarında oruç tutmak yasaktır. Bu yasak Ramazan bayramının birinci günü ile Kurban bayramının dört günüdür. Bugünlerde oruç tutmanın hoş karşılanmayıp tahrîmen mekruh sayılmasının sebebi ise bayram günlerinin yeme, içme ve sevinç günleri olmasından dolayıdır.

oruc-nasil-acilir-ramazan-2021-iddef-4

Oruç Fidyesi Ne zaman Verilir?

Otuz günlük Ramazan’ın oruç fidyesi (2022 yılı bir kişi için 30x40 TL: 1200 TL) Ramazan’ın birinci günü de, Ramazan’dan sonra da verilebilir. Ancak bu gibi mali yardımların kardeşlerimizin ihtiyacını gidermek ve bayramda sevindirmek için bayramdan önce yapmak her zaman doğru görülmüştür. Yüce Allah (c.c) Bakara Suresi 185. Ayette, “O (sayılı günler), doğruyu eğriden ayırma, gidilecek yolu bulma konusunda açıklamalar ve insanlara rehber olarak Kur’an’ın indirildiği ramazan ayıdır. Artık sizden kim bu aya yetişirse onu oruçlu geçirsin. Kim de hasta veya yolcu olursa, başka günlerden sayısınca tutar. Allah sizin için kolaylık istiyor güçlük çekmenizi istemiyor. Sayıyı tamamlamanız, sizi doğru yola iletmesine karşı Allah’ın ululuğunu dile getirmeniz ve umulur ki şükredersiniz diye (uygun hükümler gönderiyor).” buyurmaktadır.


Kimler Oruç Fidyesi Verir?

Elbette ki oruç tutulması halinde eğer hasta olunuyorsa, nükseden veya var olan hastalık uzuyor ve artıyorsa orucun kaza edilerek daha sonra tutulması ruhsatı verilmiştir. Ancak sağlık durumları hiçbir şekilde kaza oruçlarını tutmaya el vermeyenlerin yani hastalık halleri sürekli olanların tutamadıkları her bir gün oruç için fakirlere bir oruç fidyesi ödemeleri gerekir. Diyanet İşleri Yüksek Kurulu’nun Ramazan 2022 için belirlediği günlük fidye bedeli 40 TL’dir. Karantina sırasında sağlıklı olmayan, hastalık halindeki kimseler ise orucunu kaza edebilir.

oruc-nasil-acilir-ramazan-2021-iddef-2

Hangi Hastalar Oruç Tutamaz?

Sağlık ve sıhhati yerinde olan tüm Müslümanların tutması gereken farz ibadet orucu, ergenlik çağına ulaşmamış, çok yaşlı, devamlı hastalığı olan (doktor uyarısı),hamile ve özel gündeki kadın ve yolcu olan kişiler oruç tutmak zorunda değildir. Oruç tutamayan hastaların belirlenmesindeki ön koşul ise doktora sorulmasıdır. Uzun süre aç ve susuz kalınması hastalığı tetikliyor veya ölüm riski doğuyorsa oruç tutulmaması gerekir. Oruç insan vücuduna sağlık getirir. Nitekim Peygamber Efendimiz’in (S.A.V) ‘Oruç tutunuz ki, sıhhat bulasınız’ buyurmuştur. Doktor kimi diyabet hastasına oruç tut, kimi diyabet hastasına ise oruç tutma diyebilir. Süreklilik gösteren hastalığı olan veya yaşlılıktan dolayı oruç tutamayanların dışındakiler oruçlarını daha sonra kaza ederler. Hastalığı sürekli olan ve yaşlılıktan dolayı oruç tutamayanlar ise oruç yerine verilen para olarak da bilinen fidye bağışında bulunurlar.

oruc-nasil-acilir-ramazan-2021-iddef-5

Siz de İyilikle Dua Alın

Ramazan oruç tutma, dua etme ve dua alma ayı olduğu için gelin hep birlikte, yokluk ve yoksulluk içinde hayatlarını idame ettirmeye çalışan İslam diyarlarındaki Müslüman kardeşlerimizle gönülden gönüle infak köprüsü kuralım. Yardımlaşma ve dayanışma ayı olan Ramazan-ı Şerif’te ümmet coğrafyasının yoksul ülkelerinde yaşayan kardeşlerimize iyilikle dokunalım; zekat, fitre, fidye, sadaka ve kumanya yardımlarımızla onlara umut olalım. Bağışlarınızı İDDEF’in ilgili hesap numaralarına EFT/havale yoluyla, şube merkezlerinden ya da 0212 621 0065 numaralı telefon numarasından detaylı bilgi alarak yapabilirsiniz.


Diğer Haberler

TÜM HABERLERİ OKU