Sadaka, İslamiyet’in en güzel birlik ve beraberlik uygulamasıdır. Birçok tutum, davranış ve iyilik sadaka sayılırken kurban kesmek, kestirmek de sadaka çeşitlerindendir. Peki, sadaka kurbanı nedir? Sadaka kurbanı var mıdır? Kesen ya da kestiren kişi için sadaka kurbanı yenir mi?
Sadaka kurbanı ne demek diye bakmadan önce sadaka kelimesinin önemini her Müslüman idrak etmek zorundadır. Sadaka, İslamiyet’te maddi veya manevi yardımlar aracılığıyla yapılan bir iyilik türüdür.
Sadaka, kişinin gönüllü olarak ihtiyaç sahiplerine verdiği yardım anlamına gelir ve dinimizdeki yeri çok kıymetlidir. Peygamber Efendimizin (S.A.V) “Yarım hurma ile de olsa, cehennemden korunmaya bakın!” buyurarak sadaka vermenin küçük, büyük fark etmediğini ama sadakanın önemini bizlere anlatmıştır.
Sadaka yardımları, mal, yiyecek, içecek, giyecek gibi maddi yardımlar olabileceği gibi, güler yüzle selam vermek, güzel söz söylemek gibi manevi yardımlar da olabilir. Özellikle Afrika ve Asya gibi bölgelerde et yemek zor bir maddi durum olduğu için sadaka kurbanını buralara bağışlamak önemlidir. Kurban, sadaka çeşitlerinden sadece biri olduğu için kişi sadakasını kurban olarak kesebilir ya da bağışlayabilir.
Sadaka kurbanı, Allah rızası için kesilen, gönüllü olarak yapılan bir sadaka çeşididir ve kurban kesme ibadetinin bir türüdür. Genellikle kazadan beladan korunma gibi nedenlerle kesilir. Dolayısıyla sadaka kurbanı farz veya vacip değil, tamamen gönüllülük esasına dayanır ve sünnettir.
Sadaka kurbanı nasıl kesilir diye incelediğimizde bir dizi kurban kesim kurallarını uygulamak gerekir. Öncelikle, sadaka kurbanı keserken ya da vekalet yoluyla yurt dışına bağışlarken, kalpten Allah rızası için niyet edilir. Koyun, keçi, sığır veya deve gibi hayvan seçilir. Hayvanın sağlıklı, belirli bir yaşta ve kurban edilmesi caiz olan türden olması gerekir.
Kurban kesimi İslami kurallara göre yapılması gerekir. İDDEF’e bağışladığınız küçükbaş ya da büyükbaş hisse sadaka kurbanı yurtdışında hizmet verilen ülkelerde kesilir. Bazı ülke ve bölgelerde kurban etine ciddi oranda ihtiyaç duyulmaktadır. İşte bu duruma göre hareket edilerek kurbanınız itina ile seçilip, veteriner kontrolünün ardından İslami usul ve kaideler gözetilerek kesilir. Dağıtım için parçalara ayrılan kurbanlık et, aracı kurum olmadan ilk elden yoksullara ulaştırılır.
Sadaka kurbanı, dini anlamda bir zorunluluk değil, kişinin gönüllü olarak yaptığı bir ibadettir. Niyet, uygun hayvan seçimi, doğru kesim ve etin gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşması gibi bir dizi şartları vardır.
Sadaka kurbanının kesim şartları, genel kurban kesim şartlarına benzer. Yani sadaka kurbanı şartları olarak bilmemiz gereken birinci şey sünnet olduğudur. İlk olarak kurbanlık hayvan seçimiyle başlanır. Küçükbaş ya da büyükbaş hayvan seçiminin ardından kesim yerinin ve zamanının İslami usul ve kaidelere uygun olması gerekmektedir.
Hayvan kesilirken besmele çekilmesi gerekir. Kurban kesilirken “Bismillahi Allahü ekber” denilir. Kesim anıyla birlikte Teşrik tekbiri getirilir. “Allahu ekber Allahu ekber. Lâ ilâhe İllâllahu vallahu ekber. Allahu ekber ve lillâhil hamd” Meali şudur: Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Allah’tan başka ilâh yoktur, Allah her şeyden yücedir. Allah her şeyden yücedir, hamd sadece O’na mahsustur”
Kurban kesiminde dikkat edilmesi Gereken İslami şartlardan en önemlisi etin garip gureba fakir fukaraya ulaşması ve onların boğazından geçmesidir. Çünkü kurban fakirler et yesin diye kesilir.
Kurbanınızı kendiniz keserek doğru kişileri bulabildiğiniz gibi kurbanınızı vekalet yoluyla bağışlayabilir, mazlum coğrafya dediğimiz Afrika, Asya, Ortadoğu ve Balkanlar'da kurbanının kesim ve dağıtım işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
Sadakanın amacı, yoksul kimseyi sevindirmek olduğu için etinin tamamının gerçek ihtiyaç sahiplerine ikram edilmesi önemlidir. Sadaka kurbanını kesen kişi ve ailesi de kurban etinden yiyebilir. Bu durum sadaka kurbanında caizdir; ancak etin çoğunluğunun ihtiyaç sahiplerine verilmesi daha faziletlidir.
Sadaka kurbanı etinden; ihtiyaç sahipleri yani garip gureba fakir fukara yiyebilir. Yoksul akrabalarına ve yakın çevresine de ikram edilebilir. Komşu ve dostlarına dağıtılabilir.
Sadaka kurbanı kimler yiyemez diye incelediğimizde ise böyle birşey yoktur. Kesen kişi yiyebildiği gibi herkese ikram edebilir. Kurban eti toplumda paylaşma ve kaynaşmayı artırır. Kurbanını Afrika’ya da Asya’ya bağışlayan kişi de binlerce kilometre ötelerde hiç tanımadığı Müslüman kardeşinle kalpten kalbe bağ kurarak kurbanını paylaşabilir.
Sadaka kurbanının etinin tamamı ihtiyaç sahiplerine dağıtılabilir veya bir kısmı aileye, kalan kısmı ise yoksullara ve komşulara dağıtılabilir. Bu, sadakanın ruhuna uygun olarak yapılır ve toplumda dayanışmayı artırır.
Sadaka kurbanı gerçek ihtiyaç sahiplerine dağıtılır. İDDEF olarak, yaptığınız şükür kurbanı bağışını yılın her dönemi, Afrika, Asya ve Balkanlar’da öncelikli olarak medreselerimizde okuyan, ilim talebelerine ve yoksul ailelere dağıtıyoruz.
Kurban bir sadaka çeşidi olduğu için kişi sadakasını kurban olarak kesebilir yada vekalet yoluyla kestirerek etinin gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşmasını sağlayabilir. Kurban kanı akıtmak ve kurban etinin yoksul kimselere ulaşması sağlamak dinimizde önemlidir. Kaza ve belalardan korunmak için, başımızın gözümüzün sadakası olsun tabiriyle birlikte sadaka kurbanı kesilebilir.
Sadakanın amacı, toplumda yardımlaşma ve dayanışma ruhunu canlı tutmak, Allah’ın (c.c) hoşnutluğunu kazanmak ve veren kişiyi cimrilikten korumaktır. Sadaka veren kişi, yaptığı yardımı Allah (c.c) rızası için yapar ve karşılığında bir çıkar beklemez. Bu iyilik anlayışı, İslamiyette dayanışmayı artırarak toplumda sosyal adaleti sağlama amacına katkı verir.
Evet yenir. Sadaka kurbanı, herhangi bir dini zorunluluk olmaksızın gönüllü olarak kesildiği için dağıtımı konusunda da daha esnektir.
Sadaka kurbanının esas amacı, yardıma muhtaç kimselere destek olmaktır. Bu nedenle, fakirler ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılması özellikle tercih edilir. Ancak kişi kendisi de sadaka kurbanından yiyebilir ya da tamamının dağıtılması için bağış yapabilir.
Diğer Yazılar
TÜM YAZILARI OKU