Kurban ibadetinin mahiyeti ve hükmü nedir diye baktığımızda sözlükte yakınlaşma anlamı taşır. Dolayısıyla Allah-u Teala’ya (c.c.) yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban küçükbaş ve büyükbaş olarak ayrılır. Koyun, keçi, koç küçükbaş; sığır, inek, manda ve deve ise büyükbaş kurbanlık hayvandır. Küçükbaş hayvanları tek kişi üstlenip keserken, yani bir kişi bir küçükbaşa girerken, 7 kişiye kadar ise büyükbaş hayvana ortak olarak girebilir. Kurban hissesi büyükbaş hayvanda en fazla 7 hisseye kadar üstlenilir.
Allah'a (c.c) yakınlaşma anlamı taşıyan kurban küçükbaş ve büyükbaş olarak ikiye ayrılır. Hisse, bir şeyin mülkiyeti üzerinde maliklerin sahip olduğu paylara denir. Yani bir hisse bir kişi demektir. Kurban hissesi küçükbaş hayvanda bir kişi, büyükbaş hayvanda ise 7 kişiye kadar sayılabilir. Ancak kurban hissesi kaç kişi olur sorusuna bu noktada cevap bulmak gerekir. Hisse bir kişinin yapı anlamına gelse de büyükbaş hayvanı 1 kişi de üstlenerek kesebilir. Buradaki husus büyükbaş hayvanın en fazla 7 kişiyle kesilebileceğidir.
Küçükbaş hayvanı sadece bir kişi kesebilirken, büyükbaş hayvanı ise en fazla 7 olmak koşuluyla, 6,5,4,3,2 hatta 1 kişi de tek başına kesebilir. Peki, kurban hissesi tek sayı mı olmalı? Hayır, 2 kişi de bir araya gelip büyükbaş kurban kesebilir. Büyükbaş hayvanı hisseye ayırmak İslam dinimizin kolaylığı ile ilgilidir. Çünkü kurban hissesi ne kadar diye baktığımızda hayvanın kilosuna göre değişmekle birlikte 2024 yılı kurban bayramında ortalama büyükbaş hisse fiyatı Türkiye için 20 bin TL civarındadır. Yani büyükbaş hayvanın toplam bedeli 140 bin TL iken, 7 kişi arasında pay ederek hisse alarak kurbanı satın alır. İmkanı olan 140 bin TL vererek tek başına da büyükbaş hayvanı kesebilir.
İşte kurban hissesi nasıl belirlenir diye incelediğimizde karşımıza böyle bir tablo çıkar. Yurtdışında Afrika, Asya ve Balkanlar'da kurban fiyatları farklıdır. İDDEF, 2024 yılı vekaletle yurtdışı vacip kurban organizasyonu fiyatlarını büyükbaş hisse 3.000 TL, küçükbaş kurbanlıkta 3.500 TL olarak belirledi. Kurbanını yurtdışında kestirmek isteyen ister küçükbaş alabilir, isteyen hisseye girer. İsteyen ise tek başına bir büyükbaş hayvan da üstlenebilir. 3.000 x 7: 21 bin TL ile büyükbaş hayvanı tek başına kestirebilir.
Kurban hissesi caiz mi? Büyükbaş kurban hissesi en fazla kaç kişi diye baktığımızda 7 hisseye bölünür yani 7 kişi tarafından kesilir. Ancak 4, 5 veya 6 kişi tarafından kesilebileceği gibi bir kişi bir büyükbaş hayvan da kesebilir. Kurban hissesi kaç kişi olur sorusuna büyükbaş kurbanlık hayvan için 1 ila 7 arasında değişir diyerek cevaplayabiliriz.
Kurban, Allah’a yaklaşmak ve O’nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usûlüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder. Büyükbaş kurbana ortak olarak giren kişi kendisine verilen kurban etinden üçe taksim ederek 3’te 2’sini yoksullara dağıtıp, bir bölümünü de kendisine bırakır. Ayrıca Hanefî mezhebine göre kurban etinin tamamı da evde bırakılabilir.
Ancak kurban paylaşma, yardımlaşma anlamında bir ibadet olduğu için muhtaçlar ile ikramlaşmak makbuldür. Öte yandan Küçükbaş ve büyükbaş kurbanlık hayvanları kendileri kesip dağıtabildiği gibi dünyanın çeşitli bölgelerinde güvenli gıdaya ulaşamayan, seneden seneye et yiyebilen, açlık ve yoklukla mücadele eden kişilere verilebilir. Kurban eti fakirlere, yoksullara, yolda kalmışlara verilmesi yani kısacası ihtiyaç sahibi birinin boğazından geçmesi en anlamlısıdır.
Gerek vacip kurban bayramında gerekse de yıl içinde adak, akika, şükür, sadaka, ruhuna kurban gibi kurban kesimleri olsun hisse sayısı değişmez. Kurban hissesi nasıl belirlenir? sorusuna cevap verdiğimizde ise ortaya küçükbaş kurban mı yoksa büyükbaş mı diye incelemek gerekiyor.
Küçükbaş kurban tek hisse sayılır, büyükbaş kurban ise 7 kişiye kadar hisse ortaklığı olabilir. Örneğin 7 kişi bir büyükbaş hayvan kesildiğinde kemiklerin sıyrılmasıyla kalan et eşit olarak 7’ye ayrılır. Bu da kişi başı büyükbaş hayvanın büyüklüğüne göre değişmekle birlikte 20 ila 25 kg arasında bir et miktarına karşılık gelmektedir.
Eğer küçükbaş kurbanınızı kendiniz kesiyorsanız kurban vasıflarına taşıyıp taşımadığına dikkat etmelisiniz. Bir başkasına kestiriyor veya bir kuruma bağışlıyorsanız güven, hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkelerine hassasiyet göstermeniz gerekir.
Türkiye’de akraba, arkadaş yada kurban organizasyonu yapan kişilerle büyükbaş hisse kurban girişiminiz varsa yine ilk olarak kurbanlık vasıflarına, İslami usul ve kaidelere özen göstermenizle birlikte hissenizi alırken kalbiniz ve vicdanınız rahat, helalleşerek ortaklığı sonlandırmalısınız. Çünkü şuna az et gitti, buna etin şu bölümünden gitti gibi bir rahatsızlık duyarsanız kurban ibadetine zarar verirsiniz.
Ancak kurbanınızın tamamını bağışlıyorsanız bu durum olmaz ve bağışla birlikte tüm kurbanın etinin yoksulların boğazından geçmesine sevinmelisiniz. Kurban bağışı alan kurumlar içinde olan İDDEF, denetim, güven, şeffaflık ve Allah’tan korkuyla birlikte bağışlarınızı Afrika, Asya, Balkanlar ve Ortadoğu’daki ülkelerde keserek eşit pay halinde gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaştırıyor. Kurban hissenizin tamamı güvenli gıdaya ulaşamayan, yoksullukla mücadele eden ve fakir olan, Allah yolunda ilim tahsil eden kişilerin boğazından geçiyor.
Dünyanın birçok yerinde küçükbaş ve büyükbaş kurbanlıkların cins olarak farklılıkları vardır. Örneğin Türkiye’de 700 kilo olan bir inek kurbanlık olarak seçilip 7 kişi hisseye girdiğinde yaklaşık kişi başı 20-25 kilo arası et alır. Kurban hissesi en az kaç kilo olmalı diye baktığımızda kurbanından 30 kilo et alan kişi bunun 20 kilosunu dağıtır, 10 kilosunu da insiyatifinde değerlendirir.
Afrika’da bir büyükbaş kurban kesildikten sonra 150 kg ortalama, küçükbaşlarda ise ortalama 25 kg civarıdır. Kurbanını bağışlayarak Afrika’da kesen kişi ise kurbanının etinin tamamını dağıtmış olur.
Küçükbaş veya büyükbaş kurbanlıklar ekonomik değişim ve güncellemelerle beraber farklılık göstermektedir. Kurban hissesi ne kadar diye baktığımızda İDDEF’in yurtdışı kurban fiyatları 2024 yılı için küçükbaş 3500 TL, büyükbaş hisse 3000 TL’dir.
En ucuz kurban bağışı alan kurumlar içinde yer alan, yıl boyu çalıştığı ülkelerde sahada bulunan İDDEF bunu, kurban alımlarını 2-3 ay önceden bizzat ülkelere giden ekipleri ile gerçekleştirmesi, hiçbir aracı kurumla çalışmadan alım, kesim ve dağıtım çalışmalarını kendi yapması nedeniyle kurban bağışı yapılabilecek yerler içinde ilk sıralarda yer alıyor.
Vekaletle yurtdışı kurban organizasyonunu 2009 güven, şeffaflık ve başarıyla sürdüren İDDEF bağışçılarının emanetini hassasiyetle yerine ulaştırıyor.
Diğer Yazılar
TÜM YAZILARI OKU