Vacip Kurban Organizasyonu Nasıl Gerçekleşiyor?

İDDEF, vacip kurban organizasyonu ile 33 ülke 106 bölgede 45 bin hisse kurban kesti. 2 milyon yoksula ulaşan İDDEF’in Kenya’daki organizasyonuna katıldım.

İDDEF'ten kurban bağışı yapmanızın ardından neler yaşanıyor? Federasyonumuzla 2018 kurban organizasyonuna katılan gazeteci Samet Tunçer’in izlenimlerini yayınlıyoruz. İşte Kenya’da geçen bir hafta:

Türkiye mazlum coğrafyaların hamisi durumuna gelirken, birçok vakıf ve yardım kuruluşu yaklaşık 1 milyon hisse kurbanı ihtiyaç sahibi ailelere ulaştırdı. Ben de kurban bağışı alan kurumlar içinde 9 yıllık güven ve tecrübesiyle yer eden İnsana Değer Veren Dernekler Federasyonu (İDDEF)’le Kenya’ya gittim. İlk kez Afrika kıtasına, bir Afrika ülkesine ayak basacağımız için çok heyecanlıydım. Müslüman kardeşlerimizle bir araya geleceğimiz ve bayramlaşacağımız için, İDDEF’in hayırsever bağışçılarından aldığı emanetle gerçekleştireceği kurban organizasyonuna tanıklık edeceğimiz için, hayrın, ibadetin bir ucundan da biz tutacağımız için çok mutluyduk. Öyle de oldu. Kurbanların nasıl kesildiğini, nasıl kayıt altına alındığını ve ihtiyaç sahiplerine nasıl ulaştırıldığını gördük.

Düşündükleri Tek Şey Vardı...

Kurban bayramından birkaç gün önce Afrika, Asya ve Balkanlar’daki kurban bağış yerleri içerisinde yer alan 33 ülkeye hareket ettik. İDDEF görevlilerinin yüzündeki mutluluğu, sohbet edip anlattıklarından ise yaşadıkları heyecanı görebiliyordum. Binlerce KM yolun yorgunluğu, elektrik olmayan köylerde konaklamanın sıkıntısı, yolu olmayan kardeşlerine motosiklet üstünde ulaşmanın zorluğu ve saatlerce bozuk yollarda yol almanın külfetini hiç düşünmüyorlardı. Düşündükleri ve dert ettikleri tek şey vardı. O da: hakkıyla, layıkıyla emanet edilen kurbanlıkları, hassasiyet içinde İslami usul ve kaidelere göre keserek gerçek ihtiyaç sahiplerine tek tek ulaştırmak.

Medresede Mini Kurban Toplantısı

Kenya’ya indiğimizde sabaha karşı saat 04:00 sularıydı. Hemen bizi bekleyen araçlara binerek Mombasa şehrinden Malindi’ye geçtik. Sabaha karşı Mahmut Efendi Medresesi’ne ulaştık. Buradaki talebelerle İDDEF yetkilileri uzun süre sohbet etti. Ardından Kenya İslam Yüksek Konseyi Din İşlerinden sorumlu Başkanı Faysal Muhammed Alamoudy medreseye geldi ve ülkede gerçekleşecek kurban organizasyonu hakkında bilgi verdi. 6 yıldır kurban organizasyonu gerçekleştiren İDDEF’in ilk kez okyanus kıyılarındaki Müslüman nüfusun yoğun olduğu Hola, Lamu, Kifili, Malindi ve Mombasa’da kurban keseceğini öğrendim.

Ekip Malindi’den kurban kesileceği bölgelere ayrıldı. Ben, İDDEF Kalkınma Uzmanı ve Proje Menajeri olan Berat Ceylan ile birlikte Hola bölgesine gittim. Yaklaşık 10 saat yol aldık. İDDEF İcra Kurulu Başkanı Mehmet Turan hocamızın Burkina Faso’daki sel suları, çamur ve çukur içindeki yolun durumunu paylaşarak, “Biz bundan dolayı diyoruz: "Kurban ibadettir, külfettir, emanettir.” sözlerini şimdi daha iyi anlıyordum. Emaneti sahibine ulaştırmanın zorluğunu şimdi ben de yaşıyordum.

Kurban bayramının ilk günü Hola’daki Chanani Köyü’ne ulaşmak için sabahın ilk ışıklarıyla yola çıktık. Yolu bozuk olan köye motosiklet üstünde gittik. Emanetlerin kesimi için köye girdiğimizde çoluk-çocuk, genç - yaşlı herkesin bizi heyecanla beklediğini gördük.

Kurbanlıklar Nasıl Kesiliyor ve Dağıtılıyor?

Kurban kesimi için her şey hazırdı. Medreseden yetişen Said hocamız oradan oraya koşuşturuyor ve organizasyonun dört dörtlük gerçekleşmesini sağlıyordu. Küçükbaş hayvanların kesimi için caminin hemen yan tarafına kesim alanı yapılmış. Kurban kesiliyor. Ardından su kuyusundan doldurulan kovalardan su dökülüyor. Bir köylü süpürge ile kanı gidere süpürüyor. Kan küçük kanaldan akarak önceden kazılan çukura doluyordu. Temiz alanda hemen ikinci kesimle devam ediliyordu. 

10 adet kesimden sonra bir diğer ekibin önceden hazırladığı 10 büyükbaş hayvanın kesimine geçiriliyordu. Soluna ve birbirine görmeyecek şekilde yatırılan hayvanlar kesiliyor, bir başka ekip ise yüzmeye başlıyordu. Liste şeklinde hazırlanan ihtiyaç sahiplerine kesim başlamadan hemen önce telefon ediyordu Said hoca. Kamyon geliyordu. Kurbanlıklar yüzülmeden yüklenerek dağıtımın yapılacağı köye götürülüyordu. Hayvanların etinin güneşten ve kirden etkilenmemesi için bu şekilde taşındığını öğrendik daha sonra. 

En son Chanani köyünün sakinleri için kurbanlıklar kesildi. Eşit şekilde pay edilen etler dağıtıldı. Chanani köyünün sakinleri Pokomo kabilesindenmiş. 1950’li yıllarda Müslüman olan kabile dinine çok düşkün. İki gün geçirdiğimiz köyde çocuklara şeker, balon ve yanımızda getirdiğimiz hediyelerden dağıttık.

Kurbanlıklar Titizlikle Seçildi, Veteriner Kontrol Etti

Sonraki gün Lamu bölgesine hareket ettik. Sabaha karşı saat 04:00 sularında çıktığımız zorlu yolda 5 saat ilerledik. Lamu adası Müslüman bir ada. Mokowe’de kesilen kurbanlıklar Lamu ve çevre adalardaki yerleşim yerlerindeki ihtiyaç sahiplerine de teknelerle ulaştırıldı. Kurban bayramının bir ve ikinci günlerinde gelen bağışlar burada kesilecekti. 

İlk olarak büyükbaş hayvanların seçimi için çobanların yaşadığı bölgeye gittik. (Kurban bayramının 1. Ve 2. Günü gelen bağışlardan dolayı) İDDEF yetkilileri kurbanlıkları tek tek titizlikle seçti ve ayırdı. Çobanlar kurbanlıkları kesimin yapılacağı alana getirdi. 

Buradaki sistem de aynıydı. Önceden bir kağıt üzerine kurban eti ulaştırılacak köyler, köydeki ihtiyaç sahipleri yazılmıştı. 10 adet büyükbaş kurban kesiliyor. Yüzülen kurban büyük parçalara ayrıldıktan sonra veteriner tek tek kontrol ediyor. Onay verildikten sonra ise köylere ulaştırılmak üzere yola çıkıyor. Kesim noktasına en uzak köyden başlanan dağıtımlar en yakın köylerde sona eriyordu.

Her Kurbanda İslami Usul ve Kaideler Aranıyor

Bu arada yüzlerce hayvan kesilirken büyükbaş kurbanlıktaki yedi isim tekrar okununca İDDEF yetkilisi hemen İstanbul ile iletişime geçti. Biraz zaman sonra ise kurbanlığın saat ve coğrafi bölge hesaplanarak Pakistan’da kesildiği bilgisi ulaştırıldı. İşte böyle hassasiyetle kesiliyor İDDEF’e emanet edilen kurbanlıklar. 

"Kurban Kesen Türkler Siz Misiniz?"

Aynı günün akşamı ise Lamu adasına geçtik. İDDEF, Lamu bölgesinde ilk kurban organizasyonunu gerçekleştirdiği gibi bu bayram oradaki tek Türk yardım kuruluşuydu. Türkiye Kenya arası 10 bin KM ama Türkiye’yi iyi tanıyorlar. Adada bizi çevirenlerden ‘Kurban kesen Türkler sizmişsiniz, etten aldım teşekkür ederim, Allah kabul etsin, seneye yine gelin’ sözlerini duyduk. Gecenin ilerleyen saatlerinde Kenya müziğini açmış okyanusu seyreden Ömer de bizi şaşırttı. Önce ‘Nerelisiniz?’ diye sordu. ‘Türkiye’ deyince. ‘O kurbanları kesmek için gelen Türkler siz misiniz? Bütün Lamu adası sizi konuşuyor’ dedi.

2-3 Ay Önce Kurban Kesilecek Yerlere Bizzat Gidiliyor

İDDEF’in kurban organizasyonu hazırlığına kurban bayramının bitiminden hemen sonra başladığını öğrendim. Yani 2018 hazırlıkları 2017 bittiğinde başlamış. Şimdi de 2019’un startı verilmiş. Kurban bayramına 2-3 ay kala ise İDDEF görevlileri kurban kesilecek bölgelere bizzat gidiyor. Kurbanlıklar satın alınarak, işaretleniyor. Kurban Bayramı’nda kesim için gelecek olan ekibe hazır hale getiriliyor. Biz kurban kesim noktasına ulaştığımızda kesimden dağıtıma kadar tüm organizasyon uzun süren bir hazırlığın göstergesiydi zaten. Ayrıca İDDEF’in hiçbir aracı kurumla çalışmadığını öğrendim. Yani kesim ve dağıtım ilk elden gerçekleştiriliyor. Kurbanlık fiyatları belirlerken ise kesimlerin yapıldığı ülkenin ortalama fiyatlarının baz alındığını söylediler. Hepimiz hatırlayacağız; Türkiye’de yaşanan döviz hareketliliği kurban bayramının hemen öncesine denk gelmişti. Birçok kurum ve kuruluş kurbanlıklarda zam yapmak zorunda kalmıştı. İDDEF’in belirlediği fiyat ise sabit kaldı. Bunun altında kurbanın bayramdan çok önce satın alınması yatıyor. İDDEF’in yurtdışı kurbanlık fiyatları 2018 çerçevesinde belirlediği bedel; küçükbaş kurbanlıkta 500 TL, büyükbaş hisse de ise 400 TL idi. 

Kurban Bereketi Yıl Boyunca Sürüyor

Yılda bir kez vacip kurban organizasyonu ile yoksulların yüzünü güldüren İDDEF’in yıl boyunca da adak kurban, akika kurban ve şükür kurbanları kestiğini öğrendim. Kenya’da Müslümanların yoğun olarak yaşadığı yerler olan Mombasa, Malindi, Hola ve Lamu bölgesinde kesilen kurbanlar ihtiyaç sahiplerine dağıtılıyor. Malindi’deki Mahmut Efendi Medresesi’nde koyun ve keçi beslenildiğini gördüm. Bu hayvanlar hayırseverlerin bağışlarıyla birlikte kesilerek yoksullara ulaştırılıyormuş. Ayrıca ülkenin başkenti Nairobi ve çevresinde de İslami ve insanı yardım çalışmaların sürdüğü, bağışlanan kurbanların kesilerek dağıtıldığı bilgisini aldım. 

Müslüman kardeşlerimizle omuz omuza namaz kılacağız. Hep birlikte eda edilecek bayram namazına doğru...

Ben 33 ülke 106 bölgenin sadece bir tanesindeydim. Diğer ülkelerdeki kurban organizasyonlarının da sorunsuz geçtiğini, emanetlerin teslim edildiği raporunu okudum.

Allah, muhabbetle birlikte insanlığa hizmet yolunda adımlayan İDDEF ve gönüllülerinin, federasyona bağış yapan hayırseverlerin yardımcısı olsun. Bütün mazlum coğrafyaların umut bağladığı bir ülke olarak yardımlarımızı daim kılsın. Rabbimiz yapmış olduğunuz kurban bağışlarını kabul etsin.

26 Ağustos 2018 Pazar / LAMU- KENYA

Samet TUNÇER

Sabahın erken saatlerinde kurbanlıkların seçimi için çobanların yaşadığı bölgedeyiz.

Afrika'daki en büyük problemlerden bir tanesi de bıçak. Çarkçı tüm gün bıçakları biledi. Kurbanlıklar rahat şekilde kesildi ve parçalandı.

2018 yılı kurban organizasyonu tamam. Kurbanlıklar kesildi ve ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldı. Fotoğraf 106 bölgenin yalnızca bir tanesinden.